جهت مشاوره در زمینه دیسپاچینگ | Dispatching
از تلفن ثابت در سراسر کشور با شماره ۱۶۱۳_۹۰۷_۹۰۹ (بدون پیش شماره) تماس بگیرید
در صورت عدم دسترسی به تلفن ثابت یا استفاده از کد تخفیف کلیک کنید.
پاسخگویی از ۸ صبح تا ۱۲ شب حتی ایام تعطیل
در این مقاله از مشاورگروپ، قصد داریم به معرفی رشته دیسپچری بپردازیم.
دیسپاچینگ یکی از گرایشهای رشته هوانوردی است که برخلاف دیگر گرایشهای رشته هوانوردی، در دانشگاه تدریس نمیشود و توسط مراکز آموزش علوم هواپیمایی و به صورت یک دوره 6 ماهه تا یک ساله برگزار میشود. در این مقاله قصد داریم هر آن چه یک فرد که کار او دیسپاچینگ است، به آن احتیاج دارد را بیان کرده و این شغل را، بررسی کنیم.
سر فصل ها
دیسپاچینگ
دیسپاچر یا Flight Operation Officer، یکی از گرایشهای عملیاتی رشته هوانوردی محسوب شده و به علت نزدیکی به شغل خلبانی، به کسانی که مشغول شغل دیسپچری هستند، “خلبان زمینی” گفته میشود. مسوولیت دیسپچر در پرواز تقریبا به اندازه مسوولیت خلبان است و مثل خلبان که میتواند در صورت به خطرافتادن ایمنی پرواز را Release نکند، دیسپچر هم میتواند با دیسپچ نکردن پرواز، از آن جلوگیری کند.
کار دیسپچری بسته به شرکتی که دیسپچر در آن مشغول به فعالیت است، متفاوت است. در شرکتهای هواپیمایی دارای مرکز کنترل عملیات، وظیفه دسپاچینگ کننده تنها هماهنگی بین خدمه پروازی و واحد کنترل عملیات است. ولی در شرکتهای فاقد این واحد، انجام محاسباتی مثل میزان سوخت موردنیاز، وضعیت هواشناسی در مبدا، مسیر و مقصد و محاسبات وزنی پرواز نیز بر عهده کسی است که وظیفه دیسپاچینگ پرواز را به عهده دارد.
معنی دیسپچر
دیسپچ در لغت به معنی مخابره و ارسالکردن است و دیسپاچینگ شرکت هواپیمایی (خطوط هوایی و مدارس خلبانی)، عنصر هماهنگکننده شرکت هواپیمایی و عوامل مختلغ دخیل در انحام پرواز است که شامل اقداماتی مثل ارسال برنامه پروازی، بریفینگ فرودگاه برای اخذ مجوز پرواز، سوتگیری و …. میشود.
دیسپاچر به معنای فرد اعزامکننده و توزیعکننده امکانات است.
معنی دقیق لغات دیسپچر، دیسپچ و دیسپاچینگ | Dispatching، در عنوان بعدی به طور کامل توضیح داده شده است.
معنی دیسپاچینگ
در دیکشنری اکسفورد، دیسپاچر تحت عنوان فردی معرفی میشود که وظیفه دریافت پیام و سازماندهی حرکات افراد یا وسایل به خصوص در سرویسهای اضطراری را دارد. با تکیه بر این تعریف میتوان واحد دیسپاچینگ را مغز و مرکز هماهنگی کلیه اتفاقات هر سازمانی تعریف کرد.
دیسپچ در این لغتنامه به معنی ارسالکردن چیزی به یک مقصد مشخص برای یک هدف خاص عنوان شده و دیسپاچینگ در دیکشنری کمبریج به معنی فرستادن چیزی، به خصوص کالا یا پیام به جایی برای یک هدف خاص است.
| واژه | تعریف واژه در دیکشنری |
| dispatcher | a person whose job is to receive messages and organize the movement of people or vehicles, especially in the emergency services. |
| dispatch | send off to a destination or for a purpose. |
| dispatching | to send something, especially goods or a message, somewhere for a particular purpose |
دیسپاچینگ چیست
شاید برای شما هم سوال پیش آمده باشید که دیسپاچینگ چیست و اصلا دیسپچینگ یعنی چه؟
جواب سوال شما اینجاست:
“دیسپچ، مراحل اعزام و آمادهسازی دقیق و با توجه به مقررات فنی و با رعایت همه نکات ایمنی سازمانهای بینالمللی، برای یک پرواز است“
لغت دیسپاچینگ معنایی عامتر داشته و به صنعت هواپیمایی محدود نمیشود، بلکه در صنایعی مثل نفت و گاز و حتی برق و انرژی نیز، واحدهای دیسپاچینگ وظیفه برقراری هماهنگی بین اجزای مختلف مجموعه را دارند و افرادی باید به سمت این رشته بروند که توانایی حل مساله را داشته باشند و بتوانند دائما اطلاعات خود را به روز کرده و همیشه آماده رویارویی با مسائل جدید باشند.
مراحل دیسپاچینگ
در دیسپاچینگ، مراحل مختلفی برای دیسپچکردن یک پرواز یا انجام یک عملیات طی میشود، که به شرح زیر است:
مراحل دیسپاچینگ:
- آمادهسازی طرح پروازی (flight plan) توسط دیسپچرها با توجه به برنامهای که از طریق واحد مخابرات از واحد عملیات دریافت کردهاند و نوشتن آن در ARO یا Air Traffic Services Reporting Office
- مخابره طرح پروازی به مرکز کنترل، برج مراقبت و اپروچ فرودگاه مبدا و مقصد و فرودگاه کمکی
- تهیه مدارک تکمیلی (اطلاعیههای هوانوردی مربوط به دستگاههای ناوبری، وضعیت فرودگاهها و هرگونه اطلاعاتی که خلبان جهت ایمنی پرواز نیاز دارد) مطابق مقررات و روشهایی که در کتاب مقررات دیسپچ آمده است.
- جمعآوری لحظه به لحظه اطلاعیههای مخصوص و تهیه فرم Operational Flight plan
- تهیه مدارک مطابق فرم Dispath Release و امضای آن توسط دیسپچر (دیسپچر مسوولیت صحیحبودن مدارک را برعهده گرفته و فرم، به خلبان تحویل داده میشود) و سپس امضای کاپیتان
- پرواز مجاز به انجام میشود
این مراحل نشان میدهد که دیسپاچینگ در انجام عملیات پرواز، غیرقابل حذف است و بدون وجود واحد دیسپچری، مجوز پرواز صادر نخواهد شد.
دیسپچ هواپیما کیست
دیسپاچینگ، وظیفهای است که در آن فرد تمام اطلاعاتی که یک هواپیما لازم دارد تا از روی زمین بلند شود و به پرواز خود ادامه داده و فرود بیاید، را به آن میدهد. این اطلاعات براساس ضوابط قانونی مندرج در کتاب هواپیمایی کشوری در کتاب Operatiom Manual شرکت مربوطه سازماندهی میشود.
دیسپچر تمام لحظات پروازی را مدیریت کرده و وقتی در مقصد روی زمین نشست، ماموریتش تمام میشود.
دیسپچرها در مراکز عملیات شرکتهای هواپیمایی مشغول به کار بوده و با نرمافزارهای بسیار پیچیدهای کار میکنند، آنها اطلاعات دریافتی از این نرمافزارها را از طریق تلفن، رادیو و سیستم ارتباطی هواپیما برای خدمه پرواز ارسال میکنند و از این طرق، دیسپاچینگ | Dispatching پرواز را بر عده دارند.
دروس دوره دیسپچری
دروس دوره دیسپچری شامل 600 ساعت آموزش زمینی بوده که معمولا 6 ماه تا یک سال طول میکشد. سرفصلها و دروس تدریسی در این دوره عبارتند از:
| دروس دیسپاچینگ |
منابع دیسپاچینگ |
|
Annex 2 ، Annex 3 ، Annex 6 ، Annex 10 ، DOC 4444 ، PPM ، IRM ، MACH4 ، Jeppesen و AIP |
- انکس 2 که در این درس تنها در مورد قوانین هواپیمایی (Aviation regulation) و کلیات آن صحبت میشود.
- انکس 6 که در مورد عملکرد هواپیما (Aircraft Performance) میباشد.
- انکس 10 که در مورد ارتباطات از راه دور در صنعت هواپیمایی (Telecommunication) میباشد.
- انکس 13 که در مورد بررسی رویدادها و سوانح میباشد.
- هواشناسی
- ایرودینامیک
- Weight and balance
- AIP به معنای Aeronautical Information Publication
آموزش دیسپچری
دیسپاچینگ در ایران به جای تدریس در دانشگاه، در مراکز آموزش علوم هواپیمایی در یک دوره 6 ماهه تا یک ساله آموزش داده میشود و به جز شرط سنی، شرط خاصی برای آن وجود ندارد، برخلاف گذشته که چکاپ پزشکی برای آن وجود داشت.
دیسپچر مثل خلبان، یک فرد عملیاتی است و مسوولیت بالایی دارد ولی برخلاف او، کارمند شرکتهای هواپیمایی و ایرلاینهاست و از حقوق و مزایایی مثل خلبان، برخوردار نیست. برای اشتغال در این کار کافیست که با در دست داشتن کارت پایان خدمت و مدرک دیپلم، وارد واحد آموزشی مربوطه شده و به آموزش دیسپاچینگ | Dispatching بپردازید.
وظایف دیسپچر
به طور کلی وظایف دیسپچر در دیسپاچینگ عبارتند از:
- ارائه اطلاعات معتبر و بروز هواشناسی به خلبانان و خدمه پروازی
- هماهنگی بین خدمه پرواز و پرسنل فنی و خدمات زمینی
- هماهنگ کننده سایر واحدها در مواقع اضطرای و بحرانی
حقوق دیسپچری در ایران
با وجود مسوولیت زیادی که برعهده دیسپچر است، اما حقوق دیسپچری در ایران به صورت کارمندی محاسبه شده و به همین خاطر، هزینه آموزش آن هم در مقایسه با مشاغل دیگر صنعت هواپیمایی زیاد نیست. بنابراین اگر شما هم متقاضی شرکت در دوره دیسپاچینگ و اشتغال در آن هستید، باید بدانید که نباید توقع حقوقی مثل خلبانها را داشته باشید و چارت سازمانی مربوط به دیسپاچینگ، تقریبا مطابق کارکنان دولت است.
شرایط کاری دیسپچر
برای انجام دیسپاچینگ، فرد باید علم کامل و تجربه قابل قبولی داشته و فرد مسوولیتپذیری باشد و اطلاعات خود را دائما بروزرسانی کند. به خاطر حساسیت بالای این شغل، عملا حق اشتباه از دیسپاچرها گرفته میشود و آنها موظفند که ارتباظ مداومی با واحدهای تحت نظارت سازمان هواپیمایی کشوری داشته باشند. در این قسمت، بعضی از روحیاتی که یک دیسپچر باید آنها را داشته باشد، بیان میکنیم.
شرایط کاری دیسپچر
| شرایط کاری دیسپاچینگ | ||||
| عنوان |
مسئولیتپذیری |
مهارتهای ارتباطی |
تصمیمگیری سریع |
مهارت انجام کار تیمی |
| توضیح | دیسپچر پرواز یک شغل با حساسیت بالاست که با امنیت پرواز رابطه مستقیم دارد. هرگونه بیتوجهی و اهمال در انجام درست وظایف دیسپاچینگ، ایمنی پرواز را به خطر انداخته و صدمات جبرانناپذیری را به شرکت هواپیمایی وارد میکند. بنابراین، مسئولیتپذیری در دیسپاچینگ مهمترین ویژگی یک دیسپچر پرواز است که باعث موفقیت و پیشرفت او میشود. | دیسپچر پرواز وظیفه هماهنگی و کنترل عملیاتی پرواز را برعهده دارد و باید اطلاعات موردنیاز خلبان را در اختیار او قرار دهد. برای این کار باید جلساتی را با دیگر همکاران خود برگزار کرده و از طرف دیگر به طور مکرر با خلبان، خدمه پرواز، برج مراقبت و … در ارتباط باشد. او باید بتواند روان صحبت کند و کلمات را به طور واضح و شفاف بیان نماید تا اطلاعات را به درستی به فرد موردنظر انتقال دهد. عدم بیان صحیح کلمات باعث دریافت نادرست آن شده و ممکن است ایمنی پرواز و فرایند دیسپاچینگ را به خطر بیندازد. | یکی از وظایف دیسپچر پرواز در انجام وظایف خود در دیسپاچینگ، هماهنگی واحدها در مواقع بحرانی است. در این مواقع فرد باید تصمیمگیری سریع و درستی داشته باشد، به موقع عکسالعمل نشان دهد و با تحلیل صحیح بحران پیش آمده را برطرف نماید. | دیسپچری یک کار تیمی است. یک دیسپچر موفق باید از مهارت انجام کار به صورت تیمی برخوردار باشد تا بتواند با همکاران خود به خوبی ارتباط برقرار نماید. در صورتی که اهل کار تیمی نیستید، دیسپاچینگ را فراموش کنید و اصلا به سراغ آن نروید. |
مدارک لازم دیسپچری
تحصیل در رشته دیسپچری و اشتغال در آن به شرایط و مدارکی نیاز دارد که به شرح زیر هستند:
مدارک لازم دیسپاچینگ
- حداقل سن 18 سال
- مدارک شناسایی ( شناسنامه، کارت ملی و… )
- آخرین مدرک تحصیلی (که در اینجا دیپلم مورد نیاز است)
- داشتن معافیت یا کارت پایان خدمت برای آقایان
فرد دانشجو پس از اتمام دوره آموزشی خود که اغلب بین 5 تا 7 ماه به طول می کشد و همچنین کامل کردن امتحانات تک درس خود در طول دوره، آماده دادن امتحان جامع دیسپاچینگ | Dispatching در سازمان هواپیمایی کشوری میشود. پس از کسب قبولی در این امتحان، فرد متقاضی باید توسط یکی نفرات مورد تایید سازمان هواپیمایی کشوری، مصاحبه شود. رشته دیسپچری بر خلاف رشته خلبانی، تنها دوره زمینی دارد، با این تفاوت که فرد متقاضی پس از قبولی در هر دو امتحان و مصاحبه، باید یک دوره عملی کارآموزی را پشت سر بگذارد.
در دوره کارآموزی که توسط شرکتهای هواپیمایی که از واحد دیسپاچینگ برخوردار هستند برگزار میشود، فرد بازه زمانی را جهت تجربهکردن عملی مبانی که در طول دوره زمینی یاد گرفته است، طی میکند تا با کار و همچنین فضای عملیاتی کار یک دیسپچر کاملا آشنا شود. پس از اتمام دوره کارآموزی، فرد متقاضی به طور کامل فارغ التحصیل و آماده استخدام میشود.
همانطور که اشاره شد، هر شرکت هواپیمایی که از عملیات پروازی برخوردار است، دیسپاچینگ هم دارد. حال آن که این شرکت میتواند شامل خطوط هوایی، مدارس خلبانی، شرکت هلیکوپتری و همچنین یک مرکز ارائه دهنده پروازهای تفریحی نیز باشد. از طرفی با توجه به این امر که اکثر خطوط هوایی در مقاصدی که به آنها پرواز دارد واحد دیسپچ هم دارند، در تمامی شهرها امکان استخدام آنها وجود دارد.
شرایط استخدام دیسپچر
شرایط استخدام دیسپچری، به شرح زیر میباشد:
برای استخدام یک دیسپچر، فرد حتما باید شرایط زیر را که شرایط استخدام دیسپاچینگ میباشد را داشته باشد و دورههای آموزشی را گذرانده باشد.
الف: شرايط استخدام دیسپچر
- تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران و تعهد و التزام به نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران
- تدین به دین مبین اسلام و یکی از ادیان رسمی کشور مصرح در قانون اساسی
- عدم اعتیاد به مواد مخدر
- عدم سوء پیشینه و اشتهار به فساد اخلاقی و عدم سابقه عضویت در گروههای سیاسی معارض با نظام و تائید صلاحیت فردی توسط حراست
- دارا بودن کارت پایان خدمت وظیفه عمومی یا معافیت قانونی دائم (عدم معافیت پزشکی برای داوطلبان استخدام خلبانی).
- گذاراندن تمامی دوره های آموزشی دیسپچری
- داشتن مدرک معتبر دیسپچری
برای دیسپچرشدن نیاز داریم تا به یکی از مراکز آموزش هوانوردی مراجعه کنیم. برخلاف این که تمامی مراکز آموزش هوانوردی از رشته خلبانی برخوردارند، اما تنها تعدادی از آنها رشته دیسپاچینگ | Dispatching را هم دارند.
دیسپچر، چه وطایفی دارد؟
فرد دیسپچر برای انجام دیسپاچینگ، وظیفه دارد از لحظه بلندشدن هواپیما از باند فرودگاه تا لحظه نشستن آن بر زمین، تمامی اطلاعات را به خدمه پروازی به صورت لحظه به لحظه مخابره کند. توضیح کامل شرح وظایف در دیسپاچیگ در این مقاله توضیح داده شده است.
چگونه میتوانم دیسپاچینگ بخوانم؟
برای تحصیل در رشته دیسپچینگ، نیازی به ورود به دانشگاه نداشته و از مراکز دیگری باید آموزشدیدن را شروع کنید.
کتاب های دیسپچری را از کجا میتوانم پیدا کنم؟
لیست کتابهای دیسپاچینگ، در این مقاله توضیح داده شده است.
جهت مشاوره در زمینه دیسپاچینگ | Dispatching
از تلفن ثابت در سراسر کشور با شماره ۱۶۱۳_۹۰۷_۹۰۹ (بدون پیش شماره) تماس بگیرید
در صورت عدم دسترسی به تلفن ثابت یا استفاده از کد تخفیف کلیک کنید.
پاسخگویی از ۸ صبح تا ۱۲ شب حتی ایام تعطیل
