راهنمای انتخاب موضوع پژوهش پایان‌نامه

این مقاله سعی دارد به‌صورت هدفمند به مبحث راهنمای انتخاب موضوع پژوهش پایان‌نامه و رساله دانشجویی دکتری و کارشناسی ارشد بپردازد. نکات تکمیلی به سمع و نظر شما خواهد رسید. با ما همراه باشید.

انتخاب موضوع پژوهش

معمولاً نخســتین مشــکلی که دانشــجویان در خصوص اجرای پایان‌نامه با آن مواجه می‌شوند، انتخاب موضوع پژوهش است. در هر رشته علمی تقریباً دربارۀ تمام موضوع‌های معروف قبلاً پژوهش‌های فراوانی انجام‌شده است و یافتن موضوعی تازه که ارزش اجرای پژوهش مستقلی در حد یک پایان‌نامه تحصیلی را داشته باشد، کار ساده‌ای نیست. برای گذر از این مرحله مقاله حاضر پیشنهادهایی ارائه می‌کند.

نخستین قدم در این کار شناسایی منابع هسته  در رشته تحصیلی موردنظر است. منظور از منابع هسته منابعی اعم از کتاب و مجله اســت که بیشــترین استنادها  را به خود اختصاص می‌دهد و بیشترین تأثیر را در رشته موردنظر داشته‌اند. برای شناسایی منابع مرتبط با موضوع لازم است دانشجویان باراهنمایی استادان راهنما و مشاور به جست‌وجو در پایگاه‌های اطلاعاتی، نمایه‌نامه‌ها و چکیده نامه‌های موضوعی رشته خود بپردازند. این منابع ممکن اســت در داخل یا خارج از کشــور منتشرشده باشند. خوشــبختانه به مدد امکانات اینترنتی امروزه دسترسی به هر دودسته از این منابع با سهولت بیشتری نسبت به گذشته میسر است.

نکات مهم در انتخاب موضوع پژوهش پایان‌نامه

برای تکمیل این جست‌وجو پیشنهاد می‌شود دانشجویان به شناسایی و بررسی فهرست اجلاس‌ها و همایش‌های جاری در رشته و موضوعات موردبحث در آن‌ها نیز اقدام کنند. همچنین، شناسایی و بررسی پایگاه‌ها و فهرست پایان‌نامه‌های انجام شدۀ موجود در مراکز اطلاعات ملی یا وب‌سایت‌های دانشگاه‌های معتبر مرتبط با رشــته در داخل و خارج کشــور نیز توصیه می‌شود. ضمن آنکه امروزه جست‌وجو در پایگاه‌های اطلاعاتی پژوهش‌های در دست اجرا در سطح داخل و خارج کشور نیز می‌تواند مفید باشد. مثلاً به‌تازگی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران پایگاه جدیدی برای ثبت پیشنهادهای پژوهشی پایان‌نامه‌ها و اطلاعات مربوط به پایان‌نامه‌های در دست اجرا ایجاد کرده است. این پایگاه با عنوان (پایگاه ثبت اطلاعات پایان‌نامه‌ها و رساله‌های تحصیلات تکمیلی کشــور) راه‌اندازی شده است. ســرانجام استفاده از اصطلاح‌نامه‌ها و منابع مشابه برای یافتن موضوعات مشابه و مرتبط و ترسیم ارتباط موضوعی بین آن‌ها نیز به انتخاب موضوع نهایی کمک می‌کند.

برای دیدن آخرین نکات مربوط به موضوع پژوهش پایان‌نامه بر روی عکس زیر کلیک نمایید